Wrak z Martwej Wisły

Dziedzictwo Morza

19 stycznia 2022

Meduza - wrak z Martwej Wisły

W 2018 roku dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni kpt. ż.w. Wiesław Piotrzkowski przekazał do Kołobrzeskiego Skansenu Morskiego elementy wraku pogłębiarki Meduza, które zostały wydobyte podczas prac prowadzonych w Gdańsku na Martwej Wiśle. Do skansenu trafiły 2 silniki: główny ważący 17 ton oraz mały, 3-tonowy służący do napędu pompy ssącej.

Wrak został zlokalizowany podczas prac prowadzonych w Gdańsku na Martwej Wiśle na pozycji geograficznej: φ = 54° 21’ 14.42151’’ N λ = 018° 41’ 23.04799’’ E. Podczas prac weryfikacyjnych prowadzonych na wraku przez archeologów z Narodowego Muzeum Morskiego w dniach 14 czerwca i 13 lipca 2017 r. stwierdzono, że konstrukcja jest duża (około 50 metrów długości i 15 szerokości), mocno zniszczona przez wycinanie palnikami, a w dnie znajduje się prawdopodobnie tylko część denna oraz stępka.

W trakcie oczyszczania z nagromadzonych osadów okazało się, że wrak w części rufowej ma około 7 m wysokości, 9 m szerokości, a jego długość całkowita to prawie 60 m. Była to jedna z przesłanek, świadcząca, że jest to wrak pogłębiarki Meduza (wcześniej Mount Everest). Z powodu dużych gabarytów wraku okazało się niemożliwym wydobycie czy podniesienie go w całości. Zdecydowano się więc przeciąć wrak na 5 części po około 10- 12 m długości. W trakcie przecinania części rufowej został znaleziony i wydobyty ośmiocylindrowy silnik o długości 5 m (częściowo zdekompletowany – z jednej strony brak pokryw korbowodów oraz prawie wszystkich cylindrów). Jednakże dzięki brakowi pokryw na korbowodach było możliwe odczytanie numerów nabitych na silniku: LLOYDS GRO Nº 235 J C.P.M. 14.12.53. Drugi silnik został wydobyty w czwartej odciętej sekcji (licząc od dziobu jednostki) i służył do napędu pompy ssącej. Silnik został wydobyty osobno w celu zmniejszenia wagi podnoszonego elementu. Na silniku znajdowała się tabliczka znamionowa. To wszystko pozwoliło na ostateczne zidentyfikowanie jednostki jako wraku pogłębiarki Meduza.

Wrak z Martwej Wisły, DZIEDZICTWO MORZA

Jednostka w trakcie tonięcia zwrócona była dziobem w stronę lądu, należy więc przypuszczać, że mogła się opierać nim o brzeg, stąd też właśnie na dziobie można zauważyć największe zniszczenia oraz braki w stanie poszycia dokonane przez zbieraczy złomu. Jednostka została oddana do użytku w roku 1954, a wycofana ze służby w roku 1980. Od tego czasu została ograbiona praktycznie ze wszystkiego, co tylko było możliwe do odkręcenia, a to co wystawało ponad lustro wody zostało wycięte palnikami. Sam kadłub pogłębiarki nie posiadał wartości zabytkowej, jednak wydobyte z jego wnętrza silniki zostały sklasyfikowane jako zabytki techniki. Dzięki właściwej postawie pracowników Urzędu Morskiego w Gdyni zostały zachowane dla następnych pokoleń: silnik napędowy jednostki oraz silnik do napędu pompy ssącej. Następnie zapadły decyzje, że obydwa elementy mają być przekazane do placówki muzealnej.

Nazwa statku: MEDUZA

numer: IMO 5242897,

dawna nazwa: MOUNT EVEREST (do 1974 r.),

długość: 60,2 m, szerokość 9,3 m, zanurzenie 3,59 m, tonaż brutto 475 ton, rok budowy 1954

budowniczy: BODEWES SHIPYARD – HOOGEZAND HOLANDIA

prędkość: 10 węzłów

Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Dziedzictwo Morza i Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu apelują o pomoc w ratowaniu pamiątek po ludziach, którzy tworzyli szeroko rozumianą ,,Polską Gospodarkę Morską”, szukamy też zapomnianych lub niechcianych zabytków techniki morskiej. Interesuje nas stary sprzęt, zdjęcia, dokumenty. Działaniom naszym przyświeca idea uratowania jak największej liczby zabytków techniki morskiej.

 Biuletyn: Wystawa „Zabytki toru wodnego Szczecin–Świnoujście” – Elbląg 2022

Propozycje

Divi Login Designer

This page is used for Divi Login Designer extension. It will not be visible to your readers. Do not delete it.